(ਸਾਰਾ ਯਹਾਂ/ਬਿਊਰੋ ਰਿਪੋਰਟ) – ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਕੱਲ੍ਹ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸ ਰਾਹੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਲਈ ‘ਈ-ਰੂਪੀ’ (e-RUPI) ਲਾਂਚ ਕਰਨਗੇ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫਤਰ (ਪੀਐਮਓ) ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੀਐਮਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਈ ਰੂਪੀ’ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਲਈ ਨਕਦੀ-ਰਹਿਤ ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਰਹਿਤ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ।
ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣੋ:
ਪੀਐਮ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਡਿਜੀਟਲ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਪੀਐਮਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਲਾਭ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਸੰਪਰਕ ਹੋਵੇ। ਪੀਐਮਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਵਾਊਚਰ’ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਚੰਗੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗੀ।
ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਈ-ਰੂਪੀ?
ਈ-ਰੂਪੀ (e-RUPI) ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਨਕਦ ਰਹਿਤ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ QR ਕੋਡ ਜਾਂ ਐਸਐਮਐਸ ਸਟਰਿੰਗ-ਅਧਾਰਤ ਈ-ਵਾਊਚਰ ਹੈ, ਜੋ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਪਭੋਗਤਾ ਕਾਰਡ, ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ ਜਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਐਕਸੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣੇ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ (ਸਰਵਿਸ ਪ੍ਰੋਵਾਈਡਰ) ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਵਾਊਚਰ ਦੀ ਰਕਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਭਾਗ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਯੂਪੀਆਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੁਗਤਾਨ ਨਿਗਮ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਈ-ਰੂਪੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਯੋਜਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੌਤਿਕ ਇੰਟਰਫੇਸ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ, ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੈਕਸ਼ਨ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਪੂਰਵ-ਅਦਾਇਗੀ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਚੋਲੇ ਦੇ ਦਖਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ।
ਇਹ ਕਿੱਥੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬਾਲ ਭਲਾਈ ਸਕੀਮਾਂ, ਟੀਬੀ ਮਿਟਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ, ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨ ਅਰੋਗਿਆ ਯੋਜਨਾ, ਖਾਦ ਸਬਸਿਡੀ ਆਦਿ ਸਕੀਮਾਂ ਅਧੀਨ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਧੀਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਵਾਊਚਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
