ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 05,ਮਾਰਚ (ਸਾਰਾ ਯਹਾਂ/ਬਿਊਰੋ ਨਿਊਜ਼) : ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਮਾਡਲ ਸਿਰਫ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਲਈ ਵਧੀਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਚੌਥੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਜੋਤਿਸ਼ ਅਤੇ ਅਟਕਲਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਉਭਰਨ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖੁਰਾਕਾਂ ਮਿਲੀ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਵੇਂ ਲਹਿਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ, ਬਸ਼ਰਤੇ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਨਾ ਹੋਵੇ।
ਚੇਨਈ ਸਥਿਤ ਗਣਿਤ ਵਿਗਿਆਨ ਸੰਸਥਾਨ (IMSC) ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀਤਾਭਰਾ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਲਾਜ ਅਧੀਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਕਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ।”
ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (IIT) ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਡਲ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਚੌਥੀ ਲਹਿਰ 22 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਅਗਸਤ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਚੱਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਐਸ. ਪ੍ਰਸਾਦ ਰਾਜੇਸ਼ ਭਾਈ, ਸ਼ੁਭਰਾ ਸ਼ੰਕਰ ਧਰ ਅਤੇ ਸ਼ਲਭ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਵੇਗਾ।
ਗੌਤਮ ਮੈਨਨ, ਜੋ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸਮਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਹੈ।”
ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਅਸ਼ੋਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੈਨਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਦੋਂ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।” ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਭਾਵਤ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਅਣਜਾਣ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਚੌਕਸ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।”
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਭਰਮਰ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਜੋਤਿਸ਼ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਸਾਇੰਸ।
ਯੂਐਸ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ-ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਮੈਨੂੰ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਮੁਤਾਬਕ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਮਾਡਲ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ ਭਾਵ ਅਗਲੇ ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ। ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਕੋਈ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ? ਸਾਨੂੰ ਅਤੀਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਝ ਨਿਮਰਤਾ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।”
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡੀਸੀ ਦੇ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ, ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਐਂਡ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਮਨਨ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸਦੇ ਲੇਖਕਾਂ ਰਾਜੇਸ਼ਭਾਈ, ਸ਼ੰਕਰ ਧਰ ਅਤੇ ਸ਼ਲਭ ਨੇ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਈ-ਮੇਲ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਪਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਣਨਾਵਾਂ ਅੰਕੜਾ ਮਾਡਲਾਂ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਡਲਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਕਾਦਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੈ।
