12 ਜਨਵਰੀ (ਸਾਰਾ ਯਹਾਂ/ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ)12 ਸਤੰਬਰ, 2016 ਨੂੰ, ਭਾਰਤੀ ਦਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੀ ਐਥਲੀਟ—45 ਸਾਲ ਦੀ ਦੀਪਾ ਮਲਿਕ, ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਥਲੀਟ ਬਣ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਗਈ। 2016 ਰੀਓ ਸਮਰ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਟ ਪੁਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ । ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਮੱਧ-ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੰਕਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੈਡਲ ਫੜੀ ਹੋਈ ਸੀ । ਲਗਭਗ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਛਾਤੀ-ਹੇਠਾਂ ਅਧਰੰਗ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੇ ਟਿਊਮਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ । ਦੀਪਾ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਹੈ – ਅਪਾਹਜਤਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸਮਰੱਥਾ। ਉਹ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ 2017 ‘ਚ (ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੌਥਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ) ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਅਵਾਰਡ 2012 ‘ਚ (ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ) ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜ ਵੱਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਐਡਵੈਂਚਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਲਿਮਕਾ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਹਨ, ਉਹ F-53 ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਮਹਿਲਾ ਤੈਰਾਕ, ਬਾਈਕਰ ਅਤੇ ਕਾਰ ਰੈਲੀਈਸਟ ਹੈ।
ਦੀਪਾ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੀਟ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਤਮਗਾ ਜੇਤੂ ਵੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤਣ ਅਤੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜੈਵਲਿਨ ਥਰੋਅ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਇਕਲੌਤੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਥਲੀਟ ਬਣ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। 23 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਮਗੇ ਅਤੇ 68 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਤਮਗਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਗਲੋਬਲ ਵੂਮੈਨ ਆਫ ਦਿ ਈਅਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਦੀਪਾ ਨੇ 12ਵੀਂ ਪੰਜ ਸਾਲਾ ਯੋਜਨਾ (2012 – 2017) ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਵਰਕਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਖੇਡ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਹ ਆਵਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ‘ਸਮਾਰਟ ਸਿਟੀਜ਼’ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਡਿਸਏਬਿਲਟੀ ਇਨਕਲੂਸਿਵ ਐਕਸੈਸੀਬਲ ਇਨਫਰਾਸਟਰੱਕਚਰ ਲਈ ਮਾਹਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜ ਲੋਕਾਂ ਲਈ। ਵ੍ਹੀਲਿੰਗ ਹੈਪੀਨੇਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸਨੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ, ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਸਹਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜਤਾ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਰਾਹੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਲਈ ਸਸ਼ਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਲਿਆ ਹੈ। ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
