(ਸਾਰਾ ਯਹਾਂ/ਬਿਊਰੋ ਨਿਊਜ਼ ): ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਬਿਹਤਰ ਹੋਣ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਉਲਟ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚੋਂ ਉਭਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ., ਪੈਟਰੋਲ, ਸ਼ਰਾਬ, ਸਟੈਂਪ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਮਿੱਥੇ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਕਾਊਂਟੈਂਟ ਜਨਰਲ (ਏ.ਜੀ.) ਅਨੁਸਾਰ ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਜੀਐਸਟੀ ਵਿੱਚ 0.64 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ 0.40 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਮਾਮੂਲੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਣਾ ਪਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀ. ਡੀਜ਼ਲ ਆਮਦਨ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ 16.62 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਸਟੈਂਪ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ 3.28 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਏਜੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮਾਲੀਆ ਘਾਟਾ 11.10 ਫੀਸਦੀ ਵਧਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਵਧ ਕੇ 12.68 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ 119913.41 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਪਰ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਟੀਚੇ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ 60744.89 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 13940.15 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਖਰਚਾ 10.57 ਫੀਸਦੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲਏ 13940.15 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 8795.96 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿਆਜ ਵਜੋਂ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਐਸਟੀ ਤੋਂ ਆਮਦਨੀ ਦਾ ਟੀਚਾ 20550 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿੱਥਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਆਮਦਨ ਸਿਰਫ਼ 10543.13 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (51.30 ਫ਼ੀਸਦੀ) ਹੀ ਹੋ ਸਕੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 51.94 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸੀ। ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਕਮਾਈ ਦਾ ਟੀਚਾ 9647.87 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ ਪਰ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਤੱਕ 4719.12 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ 900 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਜਿੱਥੇ 4275 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੋਈ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਇਹ ਕਮਾਈ 3345 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਸਟੈਂਪ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ 3600 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 2160 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋ ਸਕੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਰਜਿਸਟਰੀ ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ 51.09 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਟੀਚੇ ਤੋਂ 20 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ 150 ਕਰੋੜ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਪਰ ਕਮਾਈ ਸਿਰਫ਼ 51 ਕਰੋੜ ਹੀ ਰਹੀ।